Dogoterapia to metoda aktywizowania osób poprzez udział odpowiednio przygotowanego psa w celu wspomagania procesu przywracania im pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej
i psychicznej oraz opanowanie umiejętności zapewniających im aktywne funkcjonowanie w codziennym życiu społecznym.
Dogoterapia, znana ostatnio również pod takimi nazwami jak canisterapia oraz kynoterapia, jest formą wspomagającą rehabilitację, psychoterapię oraz edukację. Jak wszystkie nazwy wskazują, bez względu na ich etymologię, filarem tego rodzaju terapii kontaktowej jest pies. Wyselekcjonowany, sprawdzony i odpowiednio wyszkolony czworonóg razem ze swoim przewodnikiem stanowią zespół terapeutyczny.
Dogoterapia odnajduje zastosowanie z pełnym powodzeniem we współpracy z osobami niepełnoprawnymi umysłowo i/lub fizycznie, chorymi oraz z ludźmi zdrowymi niezależnie od wieku. Dogoterapia to emocjonalny kontakt, specyficzna więź pomiędzy podopiecznym i psim terapeutą. Więź, która staje się motywatorem działań, daje poczucie bezwarunkowej akceptacji i sympatii.
Psia przyjaźń to oddanie, uwielbienie i troska. To nieocenianie, a co za tym idzie niezauważanie wad, tak łatwo i szybko uchwytnych dla nas u drugiej osoby. To magia psa, towarzysza i przyjaciela człowieka, gotowego służyć mu na dobre i na złe. Zwierzę w bardzo szybkim tempie uzyskuje zaufanie i przyjaźń uczestnika zajęć. Obecność psa na zajęciach, staje się motywacją do podejmowania działań, przynosi ukojenie i radość, odrywa od codziennej rzeczywistości. Dotyk, kontakt emocjonalny, poczucie współistnienia ze stworzeniem, które posiada uczucia wyższe, a przy tym nie spostrzega negatywnych aspektów naszej osoby, to otwarte wrota możliwości do wszelkich podnoszących jakość życia działań.
Obecność psa może zapobiec tak często obserwowanemu u dzieci, a niepożądanemu, szybkiemu znużeniu ścisłą formą ćwiczeń. Uniknięcie znużenia staje się możliwe, gdyż pies swoją obecnością odwraca uwagę dziecka od wykonywanych ćwiczeń, a zajęcia są urozmaicone, atrakcyjne
i wzbogacone o nowy „element” jakim jest pies. Jest to ważne tym bardziej, że dziecko nie dysponuje racjonalną motywacją do ćwiczeń. Dlatego w celu zapewnienia motywacji zaleca się ich zabawową formę.
CELE ZAJĘĆ:
Ogólne cele edukacyjne realizowane w ramach dogoterapii, to m.in:
- budowanie prawidłowej relacji z psem i nauka zasad bezpiecznego postępowania z psami,
- edukacja z zakresu kynologii,
- nauka wykonywania czynności pielęgnacyjnych wobec psa np. karmienie, szczotkowanie, wycieranie łap oraz troska o higienę własną, np. mycie rąk…
- kształtowanie umiejętności okazywania emocji związanych z kontaktem z psem,
- wyzwalanie spontanicznej aktywność dziecka w zabawie z psem,
- budowanie pozytywnej motywacji do nauki i rehabilitacji,
- budowanie więzi emocjonalnej u dzieci, które mają w tym trudności,
- budowanie poczucia własnej wartości oraz sprawczości,
- doskonalenie sprawności ruchowej,
- rozwijanie mowy, wzbogacanie zasobu słów i pojęć,
- stymulowanie zmysłów: słuchu, wzroku, dotyku
- kształtowanie orientacji w schemacie własnego ciała,
- ćwiczenie koncentracji uwagi,
- ćwiczenia relaksacyjne.
Formy zajęć :
AAA - Aktywne spotkania z udziałem zwierząt (Animal Assisted Activities)
lub ZP (Zajęcia z psem)
Zajęcia z udziałem psa stwarzają możliwości edukacyjne, motywacyjne, rekreacyjne z możliwymi korzyściami terapeutycznymi. Mają one na celu podniesienie jakości życia ,stworzenie pozytywnego kontaktu pomiędzy uczestnikami a psem. W trakcie spontanicznej, radosnej zabawy (ukierunkowanej przez prowadzącego) uczestnicy przyzwyczajają się do kontaktu z psem, głaszczą go, wydają polecenia. Zajęcia SP mają za zadanie dostarczenie uczestnikom pozytywnego ładunku emocjonalnego, satysfakcji z obcowania z psem, przełamują lęki w kontaktach z otoczeniem, stymulują rozwój zmysłów i postrzegania, pozwalają oderwać się od otaczającej ich rzeczywistości. Zajęcia te nie posiadają wytyczonych celów terapeutycznych, zazwyczaj zawierają elementy zabaw, swobodnych rozmów, aktywności, ich przebieg jest spontaniczny. Nie ma określonego czasu ich trwania oraz najczęściej przybierają formę zajęć grupowych.
AAE - Edukacja z udziałem zwierząt (Animal Assisted Education) lub EP (Edukacja z psem)
Zajęcia mają na celu usprawnienie sfery intelektualnej i poznawczej dziecka, co wymaga odpowiedniego przygotowania (scenariusza) oraz wiedzy i umiejętności osób prowadzących. Pies używany jako „pomoc naukowa”, motywuje do nauki i poprzez stworzenie przyjaźniejszych warunków zwiększa możliwości przyswojenia wiedzy. Dziecko chętniej zapamiętuje treści, których bohaterem jest jego nowy przyjaciel – pies. EP pomaga również dzieciom o obniżonej percepcji lub niechęci
(z różnych powodów) do przyswajania wiedzy i przebywania w szkole. Zajęcia prowadzone są
w grupach (klasach) lub indywidualnie. Mają określony scenariusz realizujący program nauczania.
AAT - Terapia z udziałem zwierząt (Animal Assisted Therapy) lub TP (Terapia z psem)
Jest to zestaw ćwiczeń ukierunkowanych na konkretny, zaplanowany cel rehabilitacyjny, do których układana jest metodyka w porozumieniu z rehabilitantem lub lekarzem prowadzącym. Charakteryzuje się indywidualnym podejściem do każdego uczestnika, jego możliwości i potrzeb. Najkorzystniejszą formą TP są zajęcia indywidualne lub w bardzo małych grupach (zwykle nie więcej niż 3 osoby).
W naszym ośrodku realizowane są wszystkie trzy formy dogoterapii.