Stymulacja Bazalna

Stymulacja bazalna profesora A. Fröhlich'a narodziła się w latach 70. w Niemczech w Ośrodku Opieki Specjalnej (Landstuhl). Jest to przede wszystkim koncept rehabilitacji i wsparcia dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, osób dotkniętych niepełnosprawnością, która maksymalnie ogranicza ich własną aktywność, od niemowlęcia w ciężkim stanie, do osoby dorosłej w stanie śmierci klinicznej.


Celem stymulacji bazalnej – stymulacji od podstaw – jest zrekompensowanie braku doświadczeń, między innymi w zakresie samodzielnego poruszania się i interakcji z otoczeniem. Stymulacja od podstaw i jej koncepcja powstały z myślą o osobach, które nie są w stanie same interesować się otaczającą rzeczywistością ani współdziałać ze środowiskiem. Osoby z głęboką niepełnosprawnością komunikują się z osobami i ze środowiskiem przede wszystkim poprzez własne ciało i potrzebują specjalnych ofert wychowawczych, które uwzględnią ich realne i specjalne potrzeby, możliwości komunikacyjne oraz aspekt biograficzny. Ta propozycja pedagogiczna ma na celu przede wszystkim pobudzenie maksymalnego rozwoju osoby głęboko upośledzonej, proponując liczne bodźce środowiskowe i doświadczenia wielozmysłowe, które ułatwiają świadomość własnej egzystencji. Świat tych osób jest bardzo ograniczony i skoncentrowany przede wszystkim na bliskim kontakcie cielesnym, który daje im (chociaż w minimalny sposób) możliwość poznania go. Stymulacja bazalna zajmuje się także tworzeniem odpowiedniego, harmonijnego środowiska, które pomaga osobie w percepcji samego siebie jako osoby aktywnej, nawet jeśli jest to aktywność minimalna. Za pomocą własnej aktywności
i odpowiednio dobranych bodźców pomagamy im wejść w kontakt z własnym ciałem i światem zewnętrznym.


POZYCJE BAZALNE – dają poczucie bezpieczeństwa i stabilności, wspierają centrum ciała, ułatwiają aktywność własną, ograniczają i wyciszają patologię ruchową, wspomagają percepcję własnego ciała, nie izolują od świata zewnętrznego, przeciwdziałają albo zmniejszają bóle, wspomagają symetrię ciała, regulują oddech, zapobiegają deformacjom i odleżynom. Stosujemy tu poduszki bazalne, „rogale”, ręczniki, sakwy, kliny itp. Układanie w pozycjach bazalnych jest dla osób z głęboką wieloraką niepełnosprawnością jak przeprowadzka do nowego domu. Osoby te najczęściej nie postrzegają swojego ciała całościowo, tylko punktowo, nie wiedzą gdzie się ono zaczyna, a gdzie kończy. Pozycje bazalne pozwalają w atmosferze bezpieczeństwa odczuć całe swoje ciało. Przeprowadzka taka może być dla takiej osoby rewolucją życiową, stąd konieczność dania odpowiedniej ilości czasu na oswojenie się z nową sytuacją. Dopiero po „przeprowadzce” zwieńczonej sukcesem, kiedy osoba czuje się dobrze we własnym ciele i sama ze sobą, można oczekiwać przejawów zainteresowania światem zewnętrznym, a co za tym idzie proponować jej światy bazalne lub różne oddziaływania terapeutyczne.


STYMULACJA CIAŁA – wszyscy ludzie doświadczają podstawowych stymulacji w życiu płodowym – stymulacji westybularnej (przedsionkowej), oralnej, wibracyjnej i somatycznej (dotykowej). Osoby z głęboką niepełnosprawnością w bardzo ograniczony sposób doświadczają tych stymulacji po narodzinach. Są w tym zakresie całkowicie zależne od otoczenia, najczęściej nie są w stanie same zapewnić sobie takich doznań. Stymulacja bazalna ma na celu zrekompensować te braki i cofnąć się razem z osobą niepełnosprawną do jej pierwotnych doznań, by stworzyć bazę – podstawę do dalszego rozwoju.


STYMULACJA WESTYBULARNA – pozwala na doświadczenie ruchu, rozwija świadomość własnego ciała i własnego życia, normalizuje napięcie mięśniowe, pozwala na percepcję ciężaru własnego ciała, powoduje wzrost koncentracji uwagi, reguluje stany emocjonalne, kształtuje poczucie orientacji w przestrzeni, rozwija koordynację wzrokową.


STYMULACJA WIBRACYJNA – wzmacnia czucie głębokie ciała, ułatwia percepcję ruchu, stymuluje dotyk, reguluje napięcie mięśniowe, zwiększa częstotliwość wokalizowania, pogłębia i rytmizuje oddech.


STYMULACJA SOMATYCZNA – daje poczucie symetrii ciała, reguluje napięcie mięśniowe, pozwala na relaksację, poprawia rytmiczność oddychania, ułatwia percepcję ciała, daje poczucie bezpieczeństwa.


STYMULACJA ORALNA: uwrażliwia usta na nowe doznania, pozwala zrekompensować brak doświadczeń oralnych – okres wkładania przedmiotów do buzi, daje możliwość różnicowania smaku i zapachu, usprawnia picie i jedzenie, poprawia koordynację oko-ręka.


NISZA BAZALNA – miejsce, w którym przebywa dziecko podczas doświadczeń bazalnych, miejsce układania i zapewniania stymulacji. Do utworzenia niszy niezbędne są pomoce: materace – dla osób spastycznych materac miękki, dla osób hipotonicznych materac twardy, banany terapeutyczne, poduszki bazalne, rogale bazalne, kliny, duże sakwy, ręczniki, moskitiery – pozwalają ograniczyć przestrzeń, podnoszą poczucie bezpieczeństwa, pomoce do stymulacji ruchowej, czuciowej i wibracyjnej, stojaki na wiszący „świat bazalny”, pomoce do tworzenia światów bazalnych. Świat bazalny to wszystko to, co podajemy osobom z głęboką niepełnosprawnością do aktywności własnej. Mają one na celu pozwolić doświadczać różnych wrażeń zmysłowych, sprawczości, motywować do aktywności. Materiałów do światów bazalnych, powinny być ciężkie, zimne, dźwięczne, poręczne, łatwe to uchwycenia. Mogą to być łańcuchy, tace, dzwonki, kłódki, szklane kulki, korale, kamienie. Często używa się też materiałów naturalnych (fasoli, soczewicy), w których osoby mogą zanurzyć całe dłonie i stopy, dają one przyjemne wrażenie na skórze.



Polecamy:

KLIKNIJ NA BANER I DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ


>>>powrót do strony głównej<<<